Tag Archive for: διάγνωση ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή

Όταν ο 11χρονος γιος μου εκδήλωσε Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή: Η αληθινή μαρτυρία μιας μητέρας πάσχουσας με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή

Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή εμφανίστηκε στον γιο μας σε ηλικία 11 ετών, όταν το καλοκαίρι πριν ξεκινήσει την 5η δημοτικού πήγε στην κατασκήνωση, που πήγαινε τα προηγούμενα χρόνια.

Την δεύτερη κιόλας ημέρα άρχισε να μας τηλεφωνεί απελπισμένος νιώθοντας μεγάλη αγωνία  επειδή, όπως μας είπε, είδε ένα κορίτσι και ένιωσε ότι το αγαπά περισσότερο από εμάς ή επειδή άκουσε ένα τραγούδι που είχε κακές λέξεις και δεν ήθελε να είναι κακό παιδί! Εγώ, ήδη υποψιασμένη από προσωπική εμπειρία ως πάσχουσα και η ίδια από Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή  αναγνώρισα αμέσως ότι ο γιος μας πιθανόν να ταλαιπωρείται από την ίδια διαταραχή.

Στην κατασκήνωση μέρα με την ημέρα η κατάσταση χειροτέρευε, ώσπου μας ζήτησε να πάμε να τον πάρουμε νωρίτερα γιατί δεν άντεχε άλλο! Οι συνοδοί του εκεί, άνθρωποι που τον γνώριζαν από παλιά επιβεβαίωσαν ότι ο γιος μας δεν είχε καμία σχέση με το παιδί που ήξεραν. Αυτό όμως που ως γονείς μας συγκλόνισε ήταν  όταν στο ταξίδι της επιστροφής μάς είπε ότι ένιωσε τόσο άσχημα και βασανιστικά που δεν μπορούσε να κοιμηθεί τα βράδια και που για αυτόν δεν θα είχε νόημα η ζωή του αν έπρεπε από εδώ και πέρα να νιώθει πάντα τόσο δυστυχής!

Στις εβδομάδες που ακολούθησαν, η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή συνέχισε να έρχεται πάνω μας με χίλια διαφορετικά πρόσωπα, σαν τσουνάμι. «Δεν μπορώ να μπω στο σχολικό αν δεν σας χαιρετήσω με έναν συγκεκριμένο τρόπο, γιατί φοβάμαι ότι θα πάθετε κάτι κακό», «Στο σχολείο, νιώθω αναγκασμένος να πατάω σε συγκεκριμένα σημεία», «Φοβάμαι να πάω στο σχολείο μήπως νιώσω άγχος και δεν ξέρω τι να κάνω», «Σβήνω και γράφω συνέχεια τα ίδια γράμματα μέχρι να μου φανούν ότι είναι εντάξει», «Είδα μια κόκκινη κλωστή πάνω στα ρούχα μου και αγχώθηκα μήπως πάθετε κάτι κακό» και άλλα πολλά που ευτυχώς έχουμε πια διαγράψει από την μνήμη μας.

Από την μια μέρα στην άλλη είχαμε χάσει το παιδί που γνωρίζαμε έως τότε και βρισκόμασταν μπροστά σε ένα παιδί που δεν ήταν χαρούμενο, που δεν ήθελε να πάει στο σχολείο, που δεν μπορούσε να μείνει μόνο του για λίγη ώρα σε φιλικά μας σπίτια για να παίξει με τους φίλους του παρά μόνο εάν ήμασταν κι εμείς παρόντες. Ο γιος μας είχε χάσει την αυτονομία του από φόβο μήπως μας συμβεί κάτι κακό όσο ήμασταν χώρια ή από φόβο μήπως νιώσει άγχος και δεν έχει κάποιον δικό του κοντά του για να τον βοηθήσει.

Μη γνωρίζοντας πώς να βοηθήσουμε το παιδί μας, απευθυνθήκαμε σε ειδικό που εξειδικεύεται στη θεραπεία ατόμων με Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή και ξεκινήσαμε Γνωσιακή-Συμπεριφορική Θεραπεία, κατά την οποία το παιδί μας έμαθε να έρχεται αντιμέτωπο με τους φόβους τους μέσω ασκήσεων Έκθεσης και Παρεμπόδισης. Σταδιακά άρχισε να έρχεται η αλλαγή. Λίγο λίγο και με τη δική του κυρίως προσπάθεια αλλά και με τη δική μας υποστήριξη και της θεραπεύτριας του, ο γιος μας πάτησε και πάλι στα πόδια του και βρήκε ξανά τον παλιό του εαυτό! Σήμερα είναι μαθητής της Α’ γυμνασίου και τίποτα δεν θυμίζει εκείνες τις δύσκολες μέρες.

Μάλιστα μέσα από τη δική του θεραπεία συνειδητοποίησα κι εγώ, αν και πλέον ενήλικας, αν και ζω με την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή από την παιδική μου ηλικία χωρίς να έχω κάνει ποτέ θεραπεία για να την αντιμετωπίσω, πως ποτέ δεν είναι αργά! Μπορώ και δικαιούμαι να κάνω κι εγώ κάτι για να την αντιμετωπίσω. Και κάπως έτσι ξεκίνησα κι εγώ τη δική μου θεραπεία. Ήδη βλέπω μεγάλη αλλαγή σε πολλά θέματα και απέναντι σε κάποια άλλα που ακόμα με ζορίζουν τουλάχιστον δεν νιώθω πια εντελώς μόνη και ανήμπορη!  

Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή δεν έχει ηλικία! Αν είστε παιδιά ή έφηβοι, μιλήστε στους γονείς σας, εάν πάλι είστε ενήλικες μιλήστε στον εαυτό σας, πάρτε την απόφαση και απευθυνθείτε στους ειδικούς. Όχι δεν είναι αργά!

Σ.Κ.

/0 Comments

Μαθαίνοντας για την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή: Αληθινές προσωπικές μαρτυρίες μητέρας και κόρης

Όλα ξεκίνησαν όταν η μικρή μου ήταν 7 χρονών! Ένα κορίτσι γεμάτο ενέργεια, κοινωνική, χαμογελαστή και πάντα άριστη σε όλα! Όπως κάθε παιδί είναι διαφορετικό και ξεχωριστό, έτσι πίστευα και εγώ για την κόρη μου! Ανησυχούσε πάρα πολύ μήπως κατά λάθος χτύπησε κάποιο παιδάκι και σκεφτόμουν είναι πολύ προστατευτική! Φοβόταν τα μικρόβια και έπλενε συνέχεια τα χέρια της όταν έπαιζε ή όταν πήγαινε στο σχολείο και αναρωτιόμουν αν όλα τα κορίτσια θέλουν να είναι πάντα τόσο καθαρά και περιποιημένα! Κάθε βράδυ έκανε όλη τη ρουτίνα του ύπνου της προσεκτικά, μη ξεχάσει κάτι και στο τέλος την προσευχή της ευλαβικά με συγκεκριμένη σειρά πάντα και ήμουν χαρούμενη που επικρατεί μια τάξη στο μυαλό της σε τόσο μικρή ηλικία! Κάθε φορά που συζητούσα με τις φίλες μου που έχουν παιδιά στην ίδια ηλικία παρατηρούσα πολλές διαφορές αλλά μέχρι τότε δεν είχα υποπτευθεί κάτι. 

Όλα όμως άλλαξαν έναν χρόνο μετά! Οι ανησυχίες της μεγάλωσαν και πλέον ήταν συνεχώς αγχωμένη και ανήσυχη μήπως έκανε κάτι λάθος χωρίς να το θέλει και μήπως έχει μικρόβια πάνω της! Έπλενε συνέχεια τα χέρια της σε σημείο που έκαναν πληγές! Η ρουτίνα για τον βραδινό της ύπνο έφτασε να της παίρνει τουλάχιστον μία ώρα! Όσο και αν προσπαθούσα να τη συμβουλέψω και να την καθησυχάσω, εκείνη συνέχιζε να ανησυχεί. Τότε ήταν που κατάλαβα ότι είχε έρθει η ώρα να αναλάβει κάποιος παιδοψυχολόγος, πράγμα που έγινε. Έκανε αρκετές συνεδρίες και ήταν ευχαριστημένη. Συζητούσε όλα της τα καθημερινά προβλήματα και έδειχνε να της αρέσει, η κατάστασή της όμως και η συμπεριφορά της χειροτέρευε μέρα με την μέρα! Η βραδινή της ρουτίνα είχε φτάσει τις δύο πλέον ώρες! Όλη αυτή η κατάσταση δημιουργούσε πολλές εντάσεις και μεγάλη αναστάτωση για όλους μέσα στο σπίτι. 

Έτσι συνειδητοποίησα ότι είχε φθάσει ο καιρός να ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση και άρχισα να ψάχνω για πληροφορίες στο διαδίκτυο. Στις αναζητήσεις μου πάντα κατέληγα στην Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή. Δεν ήθελα να το πιστέψω αλλά ήθελα πάρα πολύ να το αντιμετωπίσω! Τη φοβόμουν πάρα πολύ αυτή τη λέξη. Με τρόμαζε! Ακόμα θυμάμαι πώς με κοίταξε η κόρη μου όταν της είπα τι έχει και ότι θα πρέπει να απευθυνθούμε σε κάποιον άλλον ειδικό που να έχει γνώσεις στο πρόβλημά της! Θέλαμε πολύ όμως να παλέψουμε και οι δύο με αυτή τη διαταραχή. Μας είχε ταλαιπωρήσει πολύ αλλά είχε επιβαρύνει και όλη την οικογένειά μας.

Έτσι μπήκαμε μέσα στο πρόβλημα και το αντιμετωπίσαμε! Μέσω της θεραπείας η κόρη μου έμαθε να έρχεται αντιμέτωπη με όσα την φόβιζαν! Κάθε μέρα και από λίγο, αλλά πάντα με θάρρος, έχει αρχίσει να αποκτά και πάλι εμπιστοσύνη στον εαυτό της! Και τα καταφέραμε! Χρησιμοποιώ πληθυντικό γιατί μέσα από αυτό το ταξίδι με την κόρη μου και σε μία πρόσφατη διαδικτυακή εκδήλωση ενημέρωσης για την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή που συμμετείχα, άκουσα για τις άλλες μορφές που μπορεί να πάρει η διαταραχή και ανακάλυψα για πρώτη φορά ότι και εγώ πάσχω από τη διαταραχή, σε ηπιότερο όμως βαθμό! Ελέγχω και εγώ συνέχεια τις ηλεκτρικές συσκευές εάν είναι σβηστές και τις πόρτες εάν είναι κλειδωμένες, μια διαδικασία η οποία θα πρέπει να γίνει πάντα τρεις φορές! Όταν κάνω αρνητικές σκέψεις, πρέπει οπωσδήποτε να σκεφτώ μια συγκεκριμένη λέξη για να ανακουφιστώ, διαφορετικά νιώθω ενοχές και φόβο ότι εξαιτίας μου και των σκέψεων μου κάποιος που αγαπώ θα πάθει κακό! Όλα αυτά μου προκαλούν μεγάλη στενοχώρια και δυσφορία. Τώρα ξέρω όμως! Παίρνω δύναμη και θάρρος από την κόρη μου και προσπαθώ και εγώ να αντιμετωπίσω τους φόβους μου! Σε αυτό το ταξίδι που κρατάει τρία χρόνια, κατάλαβα πόσο σημαντική είναι η βοήθεια από κάποιον ειδικό στο θέμα της Ιδεοψυχαναγκαστικής Διαταραχής.  Θαυμάζω την κόρη μου για τη δύναμή της, τη θέλησή της και για τις αντοχές της και πιστεύω ότι όλοι μπορούμε να τα καταφέρουμε αρκεί να βρούμε την κατάλληλη βοήθεια και να πιστέψουμε στον εαυτό μας!

Λ.Χ.

 

Για εμένα όλα άρχισαν όταν ήμουν πολύ μικρή, στο νήπιο ή στο προ νήπιο, αλλά τότε όλα ήταν σε πολύ μικρό βαθμό, σχεδόν τίποτα δηλαδή. Όταν όμως πήγα δευτέρα Δημοτικού τα πράγματα δυσκόλεψαν πολύ! Τότε άρχισα να αισθάνομαι ότι έπρεπε να λέω κυριολεκτικά τα πάντα στη μητέρα μου. Στην αρχή, αυτό μας φάνηκε φυσιολογικό, όμως δεν ξέραμε τι μας περιμένει!  Έπρεπε να της λέω τα πάντα με κάθε λεπτομέρεια, χωρίς να παραλείπω τίποτα! Της έλεγα για κάθε μου πράξη, για κάθε μου κίνηση και για καθετί που είπα! Πολλές φορές της έλεγα και τους φόβους μου για τα μικρόβια και ότι φοβόμουν ότι θα πάθω κάτι κακό.  Χρειαζόμουν βοήθεια και το είπα στη μητέρα μου πολλές φορές. Τελικά μετά από 2 χρόνια, στην τετάρτη Δημοτικού, είδαμε κάποιο ψυχολόγο που όμως δε με βοήθησε πολύ.

Ύστερα από λίγο καιρό, μετά από αναζήτηση της μητέρας μου, βρήκαμε μία ψυχολόγο που γνωρίζει καλά το πρόβλημά μου, την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή.  Οι γονείς μου αφού μίλησαν μαζί της, ενημέρωσαν και εμένα για το τι έχω. Όταν άκουσα πως έχω Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή, για να είμαι ειλικρινής, ανακουφίστηκα ή ακόμη χάρηκα, όχι γιατί πάσχω από αυτή, αλλά επειδή βρήκαμε κάποιον που μπορεί να με βοηθήσει, κάτι που ήθελα πάρα πολύ!  

Από τότε έχει περάσει μισός χρόνος, είμαι πλέον μαθήτρια της πέμπτης δημοτικού και έχουμε καταφέρει να «εξοντώσουμε» αρκετά την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή, αλλά όχι ακόμη εντελώς, όπως σκοπεύω. Για την εξόντωσή της με βοηθούν πολλά κολπάκια που έχω μάθει! Αυτό που με βοηθάει πολύ είναι ότι της έχω δώσει το όνομα, «Αμφίβιος», που είναι σύνθετη λέξη και βγαίνει από τις λέξεις αμφιβολία και μικρόβια, γιατί για εμένα ο μεγαλύτερος μου φόβος είναι τα μικρόβια!  Έχω κάνει και μία ζωγραφιά του Αμφίβιου και τώρα ξέρω πώς μοιάζει και έτσι ξέρω πως μπορώ να τον εξοντώσω!  Εκτός από τον Αμφίβιο, υπάρχει και η αδερφή του, η «Χαρέμπιστη», την οποία ο Αμφίβιος μισεί! Η λέξη Χαρέμπιστη βγαίνει από τις λέξεις χαρά και εμπιστοσύνη. Με τη βοήθεια της Χαρέμπιστης μαθαίνω να εμπιστεύομαι τον εαυτό μου, να αγνοώ τον Αμφίβιο και όσα μου ζητάει να κάνω. Με αυτό το σχέδιο θα καταφέρω να διώξω τον Αμφίβιο απ’τη ζωή μου και να βρω και πάλι τη χαρά!

Αυτό που έχω μάθει είναι ότι όταν κάποιος θέλει να βρει λύση σε ένα πρόβλημά του, θα πρέπει να προσπαθεί! Μέσα από όλο αυτό το ταξίδι μαθαίνω επίσης ποια είμαι και τι μπορώ να καταφέρω! Πολλά πράγματα που έκανα θεωρούσα ότι είχαν να κάνουν με την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή! Αλλά όχι! Πολλά πράγματα έχουν να κάνουν με τον χαρακτήρα μου και κάθε χαρακτήρας είναι διαφορετικός! Και εγώ είμαι ένα κορίτσι με θάρρος και ελπίδα να αντιμετωπίσει κάθε εμπόδιο που θα συναντήσει στη ζωή του!  

Μ.Χ.

/0 Comments

Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή: Μια διαταραχή που μου άλλαξε τη ζωή!

Για εμένα η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (ΙΔΨ) ήταν μία άγνωστη διαταραχή μέχρι την ηλικία των 20 ετών, στο δεύτερο έτος των σπουδών μου. Τότε ήταν και η στιγμή που μου χτύπησε την πόρτα. Ξεκίνησε με μία παράλογη ανησυχία, ότι μπορεί να έχω κολλήσει AIDS μέσα στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, ή πατώντας κάτι στο δρόμο, όπως κάποια βελόνα σύριγγας. Γρήγορα όμως η ανησυχία αυτή σταμάτησε να με απασχολεί, αφού μάλιστα είχα πάρει την επιβεβαίωση που χρειαζόμουν, διαβάζοντας πώς μεταδίδεται το AIDS. Ή… για να είμαι πιο σωστή, είχε ήδη πάρει μια νέα μορφή.

Μια μέρα καθώς βρισκόμουν στο μετρό μία νέα σκέψη (δεν γνώριζα ακόμα τότε ότι η σωστή ονομασία ήταν «ιδεοληψία») ήρθε για να μου προκαλέσει πολύ μεγαλύτερη αναστάτωση. Η σκέψη αυτή ήταν να πάθει κάτι κακό μία κοπέλα που είδα στο βαγόνι. Αγχώθηκα με την σκέψη, κυρίως γιατί έμοιαζε σαν να είναι κάτι που επιθυμώ να συμβεί. Σταδιακά, η σκέψη αυτή επεκτάθηκε και ένιωθα σαν να εύχομαι να πάθουν κάτι κακό οι δικοί μου άνθρωποι, οι άνθρωποι του περιβάλλοντος μου και όποιος άνθρωπος βρισκόταν στο δρόμο μου, ακόμα και άνθρωποι που έβλεπα στην τηλεόραση. Κάπου εκεί άρχισα να αναζητώ στο διαδίκτυο τι είναι όλο αυτό, αν είμαι κακός άνθρωπος και αν όλα αυτά μπορούν να συμβούν μόνο και μόνο επειδή «τα εύχομαι». Παράλληλα, βέβαια, άρχισαν και οι καταναγκασμοί (κυρίως το πλύσιμο των χεριών), που λειτουργούσαν για εμένα ως «πράξεις ακύρωσης» των ανεπιθύμητων ευχών-σκέψεων, οι οποίες πλέον είχαν γίνει ασταμάτητες και χτυπούσαν ανελέητα. Ένιωθα ότι χάνω τον εαυτό μου, ένιωθα τύψεις για τα πάντα και ένιωθα υπεύθυνη για ό,τι δυσάρεστο άκουγα.

Ευτυχώς, τα συμπτώματα αυτά είναι κλασικά συμπτώματα ΙΔΨ, οπότε η αναζήτηση στο διαδίκτυο μού εμφάνισε την νέα αυτή για εμένα διαταραχή, που είχε έρθει ξαφνικά στη ζωή μου. Πήρα άμεσα τηλέφωνο μία ψυχολόγο και της είπα ότι θέλω να την επισκεφτώ, γιατί νομίζω ότι έχω ΙΔΨ. Δυστυχώς, βέβαια, δεν ήταν εξειδικευμένη στη θεραπεία της διαταραχής, οπότε και τα αποτελέσματα της θεραπείας δεν κράτησαν για πολύ. Σιγά σιγά, πήρε κι άλλες μορφές.                     

Η οδήγηση για εμένα ήταν το επόμενο κομμάτι της ζωής μου που έμελλε να γίνει εφιάλτης. Κάθε λακκούβα στο δρόμο, κάθε ήχος ή κάποιο σημάδι στο αυτοκίνητο ήταν για εμένα αρκετά για να θεωρήσω ότι έχω χτυπήσει κάποιον άθελά μου. Ξεκίνησα, λοιπόν, τους επανελέγχους, γυρνούσα στους δρόμους απ’ όπου είχα περάσει, έψαχνα στο διαδίκτυο για τροχαία ατυχήματα, μέχρι και στο ακραίο σημείο που ήθελα να τηλεφωνήσω στην τροχαία έφτασα. Ένιωθα ότι πια δεν μπορώ να κάνω τίποτα. Είχα μοιραστεί όσα μου συνέβαιναν με τους δικούς μου ανθρώπους, αλλά κανείς δεν μπορούσε να με «σώσει» από τον εφιάλτη που ζούσα. Ευτυχώς, τότε, ξεκίνησα τη θεραπεία μου με την ψυχολόγο μου, που με βοήθησε να αντιμετωπίσω τη διαταραχή.

Η θεραπεία, βέβαια, δεν ήταν κάτι εύκολο. Έπρεπε να εκτεθώ σε όλες τις καταστάσεις που μου προκαλούσαν ιδεοληψίες, μειώνοντας τους καταναγκασμούς. Και οι ιδεοληψίες ακόμη δεν σταματούσαν, αλλά επεκτείνονταν, έπαιρναν νέες μορφές, κάνοντάς με να πιστεύω ότι είμαι επικίνδυνη να βλάψω κάποιον άνθρωπο είτε άθελά μου είτε σκόπιμα. Η σταδιακή, όμως, έκθεση και τα μικρά βήματα για αποφυγή των καταναγκασμών σταδιακά μου έδιναν το κουράγιο να προσπαθώ, ξέροντας ότι δεν έχω άλλη επιλογή, αφού η ΙΔΨ ήταν ικανή να με απομακρύνει από όσα αγαπώ, τους δικούς μου ανθρώπους, το επάγγελμά μου, την καθημερινότητά μου αλλά ήμουν αποφασισμένη να μην την αφήσω.

Κατά τη διάρκεια της θεραπείας και ενώ ένιωθα ότι ζω σε μία μόνιμη κατάσταση κινδύνου, μου χτύπησε την πόρτα ο αληθινός κίνδυνος. Είδα τα αγαπημένα μου πρόσωπα στα κρεβάτια νοσοκομείων και άρχισα να συνειδητοποιώ ποιος είναι ο αληθινός κίνδυνος. Μέχρι εκείνη τη στιγμή φοβόμουν μέχρι και να περπατήσω στο δρόμο, με την ιδεοληψία ότι θα χτυπήσω ακόμα και πεζή κάποιον άνθρωπο, ή να μπω στο μετρό, με την ιδεοληψία ότι θα σπρώξω κάποιον στις ράγες. Τότε όμως δεν είχα το περιθώριο να δώσω αξία στις ιδεοληψίες αυτές, αφού ο μεγαλύτερος φόβος μου, ότι θα πάθουν κάτι κακό οι δικοί μου άνθρωποι ήταν ήδη εδώ και εγώ έπρεπε να είμαι δίπλα τους μέχρι να βγούμε από τον πραγματικό κίνδυνο, που σίγουρα δεν αντιμετωπίζεται με καταναγκασμούς.

Τώρα πια που έχουν περάσει σχεδόν δύο χρόνια που βρίσκομαι σε θεραπεία και μετά από το «ταρακούνημα» των νοσοκομείων, νιώθω ότι η ΙΔΨ ήρθε για να μου μάθει πώς πρέπει να ζούμε τη ζωή μας. Εκεί που ένιωθα ότι είμαι πολύ άτυχη γι’ αυτό που μου συμβαίνει, τώρα νιώθω πολύ τυχερή που μπόρεσα να αντιμετωπίσω μια τόσο δύσκολη πρόκληση και πια να μπορώ να ξεπερνάω τις περισσότερες ιδεοληψίες, χωρίς καταναγκασμούς και άγχος. Έχω βγει από τον εφιάλτη που ήταν για εμένα η ΙΔΨ και νιώθω ότι είναι πλέον μία διαχειρίσιμη κατάσταση, που θέλει δύναμη για να ξεπεραστεί, αλλά δίνει και δύναμη όταν αρχίζεις να βλέπεις τα αποτελέσματα της σωστής θεραπείας.

Δεν ξέρω, λοιπόν, αν η ΙΔΨ ήρθε για να αλλάξει τη ζωή μου προς το χειρότερο ή προς το καλύτερο. Η δύσκολη περίοδος που πέρασα σίγουρα δεν είναι κάτι που θα ξεχάσω, όμως τώρα που βλέπω ότι μπορώ να κάνω όλα όσα με ευχαριστούν, ότι έχω δίπλα μου τους ανθρώπους που αγαπάω, ότι οδηγάω, ενώ έτρεμα μόνο στη σκέψη να μπω στο αυτοκίνητο, νιώθω αισιοδοξία ότι όλα θα πάνε καλά. Και αν έμαθα κάτι από όλο αυτό το δύσκολο ταξίδι, είναι ότι η ζωή μας είναι απρόβλεπτη, αλλά χρειάζεται η προσωπική θέληση, ώστε να μπορείς να αντιμετωπίσεις τις δυσκολίες. 

Και τελικά πόσα προληπτικά μέτρα να πάρεις, για να αποφύγεις τον ψεύτικο κίνδυνο των ιδεοληψιών αλλά και τους αληθινούς κινδύνους της ζωής; Αυτό, λοιπόν, που κρατάω από την περιπέτειά μου με την ΙΔΨ είναι ότι έμαθα να χαίρομαι την κάθε μέρα, γιατί τίποτα δεν είναι δεδομένο. Η ΙΔΨ ήρθε για να με κάνει να νιώσω ότι χάνω τον εαυτό μου, ότι χάνω τα πάντα, αλλά τελικά μου έμαθε να εκτιμώ στο έπακρο όσα έχω και να μην τα παρατάω ποτέ, ακόμα και αν ο αντίπαλος έχει τερατώδη μορφή και «υπερφυσικές δυνάμεις», όπως η ΙΔΨ. Για όλα αυτά, λοιπόν, μπορώ να πω ότι η ΙΔΨ ήρθε για να αλλάξει τη ζωή μου προς το καλύτερο. Αφού μου έμαθε πώς να ζω!

Ε.Β.

                                                                                     

 

/1 Comment

Πώς θα ξέρω εάν το παιδί μου πάσχει από Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή;

Την επίσημη διάγνωση για το εάν το παιδί σας πάσχει από Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (ΙΨΔ) τη δίνει ένας ειδικός ψυχικής υγείας. Για να δώσει τη διάγνωση αυτή, βασίζεται σε συγκεκριμένα διαγνωστικά κριτήρια, τα οποία είναι τα εξής:

Α. Παρουσία ιδεοληψιών ή καταναγκασμών ή και των δύο.

Ιδεοληψίες, όπως ορίζονται από τα (1) και (2):

  1. Επαναλαμβανόμενες και επίμονες ανεπιθύμητες σκέψεις, εικόνες ή παρορμήσεις οι οποίες βιώνονται, κάποιες φορές κατά τη διάρκεια της διαταραχής ως παρείσακτες και απρόσφορες και στα περισσότερα άτομα προκαλούν έντονο άγχος ή ενόχληση.
  2. Το άτομο προσπαθεί να αγνοεί ή να καταστέλλει τέτοιες σκέψεις, παρορμήσεις ή εικόνες ή να τις εξουδετερώνει με κάποια άλλη σκέψη ή πράξη (π.χ., εκτελώντας έναν καταναγκασμό).

Καταναγκασμοί, όπως ορίζονται από (1) και (2):

  1. Επαναληπτικές συμπεριφορές (π.χ., πλύσιμο χεριών, τακτοποίηση, επανέλεγχος) ή νοερές πράξεις (π.χ., προσευχές, μετρήσεις, σιωπηρές επαναλήψεις λέξεων), τις οποίες το άτομο αισθάνεται υποχρεωμένο να εκτελέσει ως απάντηση σε μια ιδεοληψία ή σύμφωνα με συγκεκριμένους αυστηρούς κανόνες.
  2. Οι συμπεριφορές ή νοερές πράξεις αποβλέπουν στην αποτροπή ή μείωση της ενόχλησης ή στην αποτροπή κάποιου απευκταίου γεγονότος ή κατάστασης. Ωστόσο, αυτές οι συμπεριφορές ή νοερές πράξεις δεν συνδέονται με ρεαλιστικό τρόπο με αυτό για το οποίο έχουν σχεδιαστεί να εξουδετερώνουν ή να αποτρέπουν ή είναι σαφώς υπερβολικές. (Σημειώνεται ωστόσο ότι τα μικρά παιδιά μπορεί να μην είναι σε θέση να διατυπώσουν με σαφήνεια τους στόχους αυτών των συμπεριφορών ή νοερών πράξεων).

Β. Οι ιδεοληψίες και οι καταναγκασμοί είναι χρονοβόροι (π.χ., παίρνουν περισσότερο από μία ώρα την ημέρα), προκαλούν σημαντική ενόχληση στο άτομο, ή έκπτωση στην κοινωνική, στην ακαδημαϊκή ή την επαγγελματική ή σε άλλους σημαντικούς τομείς της λειτουργικότητας του ατόμου. 

Γ. Οι ιδεοληψίες και οι καταναγκασμοί δεν οφείλονται στις φυσιολογικές δράσεις μιας ουσίας (π.χ., παράνομη ουσία ή φάρμακο) ή σε άλλη σωματική κατάσταση.

Δ. Η διαταραχή δεν εξηγείται καλύτερα με τα συμπτώματα κάποιας άλλης Ψυχικής Διαταραχής.

Για τη διάγνωση της διαταραχής ο ειδικός ψυχικής υγείας λαμβάνει επίσης υπόψη του τα συγκεκριμένα κριτήρια ( ICD-10) που θέτει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για τη διάγνωση της ΙΨΔ, βάσει των οποίων οι ιδεοληψίες ή οι καταναγκασμοί ή και τα δύο πρέπει να είναι παρόντα τις περισσότερες μέρες, τουλάχιστον για δύο συνεχόμενες εβδομάδες και να αποτελούν πηγή δυσφορίας ή να επηρεάζουν τις δραστηριότητες του παιδιού. Επιπλέον, πρέπει (α) οι ιδεοληψίες και οι καταναγκασμοί να αναγνωρίζονται από το άτομο ως προερχόμενα από τις δικές του σκέψεις ή παρορμήσεις, (β) να υπάρχει τουλάχιστον μία σκέψη ή πράξη προς την οποία το άτομο εξακολουθεί να ανθίσταται, μολονότι μπορεί να υπάρχουν και άλλες προς τις οποίες το άτομο δεν ανθίσταται πλέον, (γ) η σκέψη εκτέλεσης της πράξης δεν προκαλεί ευχαρίστηση (η απλή ανακούφιση από την ένταση και το άγχος δεν συνιστά υπό αυτή την έννοια ευχαρίστηση), και (δ) οι σκέψεις, εικόνες ή οι παρορμήσεις είναι δυσάρεστα επαναλαμβανόμενες (WHO, 1992).

Παρόλο όμως που η ΙΨΔ είναι μία δυνητικά χρόνια διαταραχή με σοβαρές επιπτώσεις στη λειτουργικότητα του παιδιού και με δυσμενή πρόγνωση για την εξέλιξή του, η διαταραχή εξακολουθεί σε αρκετές περιπτώσεις να παραμένει άγνωστη και αδιάγνωστη ή να διαγιγνώσκεται λανθασμένα. Αυτό συμβαίνει ιδιαίτερα όταν τα συμπτώματά της είναι σπάνια και λιγότερο γνωστά ή βιώνονται εσωτερικά και δεν γίνονται επομένως ορατά από τρίτους (π.χ., μέτρημα, προσευχή), γεγονός που καθυστερεί σημαντικά την ανίχνευσή της. Αυτό, τουλάχιστον εν μέρει, οφείλεται επίσης και στο ότι η αξιολόγηση και η διάγνωση της ΙΨΔ στην παιδική ηλικία σε πολλές περιπτώσεις αποτελεί μία αρκετά σύνθετη  διαδικασία, η οποία προϋποθέτει τόσο άριστη γνώση της τυπικής φυσιολογικής ανάπτυξης των παιδιών όσο και του εύρους της ψυχοπαθολογίας της παιδικής ηλικίας. Εξάλλου, οι ειδικοί ψυχικής υγείας έχουν πολλές προκλήσεις να αντιμετωπίσουν σε ό,τι αφορά τη διάγνωση της διαταραχής, καθώς τα περισσότερα παιδιά με ΙΨΔ εκδηλώνουν συνήθως μεγάλο εύρος συμπτωμάτων της διαταραχής, τα οποία μάλιστα αλλάζουν με το πέρασμα του χρόνου. Νιώθουν, επίσης, έντονη ντροπή και μεγάλη αμηχανία να μιλήσουν και να αποκαλύψουν το περιεχόμενο των συμπτωμάτων τους, ιδιαίτερα αν αυτό έχει σεξουαλικό περιεχόμενο. Πολλά παιδιά επομένως κρατούν τα συμπτώματά τους κρυφά ακόμη και από τους οικείους τους για πολλά χρόνια.  Επιπλέον, μία μικρή υποκατηγορία των παιδιών με τη διαταραχή δεν βιώνει καθόλου ενόχληση ή δυσφορία εξαιτίας των συμπτωμάτων τους, γεγονός που περιπλέκει τη διαγνωστική διαδικασία.

Ταυτόχρονα, στη διάρκεια της προσχολικής ηλικίας πολλά παιδιά εμφανίζουν φυσιολογικές για την ηλικία τους ρουτίνες ή συνήθειες (π.χ. εξεζητημένες ρουτίνες ή τελετουργίες για την ώρα του φαγητού ή του ύπνου, θέλουν να γίνονται τα πράγματα «ακριβώς έτσι»,  κ.α.). Αυτές οι συνήθειες, οι οποίες διαρκούν συνήθως λίγη ώρα και δεν εμποδίζουν την ομαλή λειτουργία του παιδιού ή της οικογένειάς του, θεωρούνται μέρος της τυπικής φυσιολογικής ανάπτυξης των παιδιών, αν και επιφανειακά μοιάζουν με τις τελετουργίες ή τις καταναγκαστικές πράξεις που χαρακτηρίζουν την ΙΨΔ, τουλάχιστον όπως αυτές παρουσιάζονται στα πρώτα στάδια εκδήλωσης της διαταραχής.  Οι τελετουργίες και οι καταναγκαστικές πράξεις που οφείλονται στην ΙΨΔ, ωστόσο, κατά κανόνα εμφανίζονται αργότερα, στη διάρκεια της μέσης παιδικής ηλικίας, και συνήθως φαίνονται περίεργες στα άλλα παιδιά ή και στο ίδιο το παιδί και στους ενήλικες. Το σημαντικότερο δε χαρακτηριστικό αυτών είναι ότι συνήθως διαρκούν πολλή ώρα και σχεδόν πάντα προκαλούν αναστάτωση και αποδιοργάνωση στο ίδιο το παιδί ή/και στην οικογένεια του.

Ένα άλλο ζήτημα που κάνει τη διάγνωση της ΙΨΔ παιδική ηλικία σύνθετη είναι το γεγονός ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των παιδιών με ΙΨΔ, το οποίο μάλιστα φθάνει το 75%,  πληροί τα αναγκαία διαγνωστικά κριτήρια και για άλλες διαταραχές. Μάλιστα ορισμένες από αυτές τις διαταραχές μιμούνται τα συμπτώματα της ΙΨΔ, γεγονός που μπορεί να παραπλανήσει τους λιγότερο έμπειρους ειδικούς ψυχικής υγείας.  Συγκεκριμένα, η διαταραχή μυοσπασμάτων ή το σύνδρομο Tourette χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες ακούσιες κινήσεις (τικ) και, επομένως, συχνά είναι αρκετά δύσκολο να γίνει η διάκριση ανάμεσα σε ένα σύνθετο τικ (το οποίο είναι ακούσιο) και σε μία καταναγκαστική πράξη (η οποία είναι εκούσια). Η διάκριση αυτή είναι ωστόσο πολύ σημαντική καθώς στα παιδιά με σύνδρομο Tourette η παρουσία συμπτωμάτων ΙΨΔ φαίνεται ότι προκαλεί τη μεγαλύτερη επίπτωση στη λειτουργικότητά τους. Επίσης, στις Διαταραχές του Αυτιστικού Φάσματος, ένα παιδί με αυτισμό κάνει στερεότυπες επαναλαμβανόμενες κινήσεις ή ρουτίνες. Αρκετές φορές, επομένως, η διάκριση ανάμεσα σε μία καταναγκαστική πράξη (η οποία εκτελείται με σκοπό να μειωθεί η δυσφορία και το άγχος που προκαλεί μία ιδεοληπτική σκέψη) και σε μία στερεότυπη πράξη, η οποία αποσκοπεί στην ευχαρίστηση, αποτελεί πρόκληση για τον ειδικό ιδιαίτερα μάλιστα αν ληφθεί υπόψη ότι οι δύο αυτές διαταραχές συχνά συνυπάρχουν. Σε περίπτωση ωστόσο που συνυπάρχουν μία ή περισσότερες διαταραχές η θεραπευτική παρέμβαση χρειάζεται να προσαρμόζεται ώστε να αντιμετωπίζεται όλο το εύρος της υπάρχουσας ψυχοπαθολογίας.

Για τους παραπάνω λόγους υπογραμμίζεται η αναγκαιότητα για ενδελεχή και εμπειρικά τεκμηριωμένη αξιολόγησή της διαταραχής προκειμένου να απαντηθούν ζητήματα διαφοροδιάγνωσης και συννοσηρότητας, να προσδιοριστεί το εύρος και η βαρύτητα των συμπτωμάτων της διαταραχής και να αξιολογηθεί η επίπτωση τους στη λειτουργικότητα του παιδιού.

/0 Comments