• Facebook
  • LinkedIn
  • X
  • Mail
Κιν.: 694 725 6964
  • 0Shopping Cart
Γκόλφω Λιαμάκη (Δρ.), Κλινική Ψυχολόγος
  • Αρχική
  • Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή
    • Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή σε ενήλικες
      • Τι είναι
      • Αίτια
      • Πώς γίνεται η διάγνωση
      • Πώς αντιμετωπίζεται
      • Φαρμακευτική αγωγή
      • Ομαδική Θεραπεία για την ΙΨΔ
      • Πώς να βρείτε κατάλληλη βοήθεια
      • Άρνηση ψυχολογικής θεραπείας
    • Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή σε παιδιά
      • Πώς εκδηλώνεται
      • Φαρμακευτική αγωγή
      • Το σύνδρομο PANDAS
      • Βοήθεια για γονείς
        • Ποια είναι τα προειδοποιητικά σημάδια
        • Μιλώντας στο παιδί σας για τη διαταραχή
        • Όταν το παιδί σας είναι στην εφηβεία
        • Πώς να βοηθήσετε το παιδί σας
      • Βοήθεια για Επαγγελματίες Υγείας
    • Χρήσιμα
      • Βιβλία
      • Πολυμέσα
      • Άρθρα
  • Βιογραφικό
  • Υπηρεσίες
    • Εξειδικευμένη θεραπεία για την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή
      • Θεραπευτικό πρόγραμμα Χωρίς Αμφιβολία για ενήλικες
      • Θεραπευτικό πρόγραμμα Χωρίς Αμφιβολία για παιδιά & εφήβους
      • Η Θεραπεία Σχημάτων
  • Βιβλία
  • Άρθρα
  • Επικοινωνία
  • Menu Menu

Tag Archive for: Θεραπεία OCD

Νέα

Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή: μια διαταραχή με πολλά πρόσωπα

Γράφει η Σώτια Κατάρα, σπουδάστρια Ψυχολογίας με προσωπική εμπειρία ΙΨΔ

Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (ΙΨΔ) είναι μία ψυχική διαταραχή που μεταμφιέζεται σε  κάτι άλλο-συνήθως σε πραγματική απειλή- και αυτό εκτός από το ότι προκαλεί τρόμο στον πάσχοντα, την κάνει ιδιαίτερα σύνθετη να την αναγνωρίσεις και ακόμη πιο δύσκολο να την αντιμετωπίσεις. Αυτό που δυσκολεύει όμως ακόμη περισσότερο τη ζωή των πασχόντων είναι το γεγονός ότι αλλάζει συνεχώς μεταμφιέσεις. Μία συνέπεια αυτού είναι ότι η διάγνωση της διαταραχής συνήθως γίνεται πολλά χρόνια αργότερα από την αρχική εμφάνιση των συμπτωμάτων της. Έτσι, οι πάσχοντες καταλήγουν να περνούν ένα μεγάλο μέρος της ζωής τους βιώνοντας  ανεπιθύμητες και επαναλαμβανόμενες σκέψεις-συχνά με ταμπού περιεχόμενο που δύσκολα μοιράζεσαι με άλλους-και χρονοβόρους καταναγκασμούς, χωρίς να γνωρίζουν ότι όλα αυτά είναι συμπτώματα μιας συχνής και αντιμετωπίσιμης ψυχικής διαταραχής.

Στη δική μου περίπτωση, η διάγνωσή της έγινε σε ηλικία 40 ετών. Ήδη όμως από μικρό παιδί αντιλήφθηκα ότι κάτι περίεργο και ανεξήγητο μού συνέβαινε. Αλλά αυτό το κάτι δεν ήταν συγκεκριμένο ή χειροπιαστό ώστε να μπορώ να το εξηγήσω σε κάποιον και να μπορώ να γίνω κατανοητή. Τι ήταν λοιπόν και πώς έμοιαζε;

Το 1ο κύμα – Παιδική Ηλικία

Αρχικά, ως παιδί είχα ιδεοληψίες και καταναγκασμούς καθαριότητας και απολύμανσης. Θυμάμαι ότι πάντα έπρεπε να πλένω τα χέρια μου πολλές φορές κι ας ήταν καθαρά, ενώ φοβόμουν υπερβολικά την ύπαρξη μικροβίων τριγύρω μου και δεν άντεχα στη σκέψη ότι θα καθίσω κάπου που -για τα δικά μου δεδομένα- αισθανόμουν ότι ήταν βρόμικα. Επίσης φοβόμουν υπερβολικά μήπως εγώ και οι δικοί πεθάνουμε από κάποια αρρώστια. Όλα αυτά μεταφράζονταν από το οικογενειακό μου περιβάλλον, αλλά και από εμένα την ίδια, ως ‘υπερβολική’, ‘φοβιτσιάρα’ ή ‘αρρωστοφοβική’.

Το πιο έντονο στοιχείο όμως εκείνης περιόδου ήταν η υπερβολική αίσθηση ευθύνης που ένιωθα για την υγεία των γονιών μου. Κάθε βράδυ έπρεπε να ακολουθήσω ένα συγκεκριμένο τελετουργικό για να ‘προστατεύσω’-όπως ένιωθα τότε- τους γονείς μου κατά τη διάρκεια της νύχτας. Αφού έκανα την προσευχή μου τρεις φορές ευλαβικά, στη συνέχεια πήγαινα στο δωμάτιο των γονιών μου για να ελέγξω την αναπνοή τους ενώ κοιμόντουσαν. Αν δεν έκανα αυτή τη συγκεκριμένη διαδικασία, ένιωθα τρόμο ότι οι γονείς μου θα πάθαιναν κάτι κακό εξαιτίας μου. Περιττό να πω ότι αυτή η διαδικασία πολλές φορές επαναλαμβανόταν αν ένιωθα ότι δεν είχε γίνει σωστά.

Το 2Ο κύμα – Εφηβική Ηλικία

Η εφηβεία είναι μια ζόρικη περίοδος για κάθε άνθρωπο ούτως ή άλλως. Στην περίπτωση που κάποιος πάσχει από ΙΨΔ, δεν είναι απλά μια ζόρική περίοδος αλλά είναι μια ανυπόφορη περίοδος. Εγώ θα χαρακτήριζα τα εφηβικά μου χρόνια ως ‘χειμερία νάρκη’, καθώς για να μην σκέφτομαι όλες εκείνες τις τρομακτικές σκέψεις, κυριολεκτικά κοιμόμουν συνέχεια, όταν δεν ήμουν στο σχολείο ή σε κάποια άλλη δραστηριότητα. Εκείνο τον καιρό ένιωθα έντονη δυσφορία από μια σκέψη που μου είχε καρφωθεί στο μυαλό και δεν έφευγε όσο και να προσπαθούσα’: Μήπως εγώ, που είμαι το παιδί πρότυπο για τους γονείς μου, μήπως αρχίσω χωρίς να το θέλω τη χρήση ουσιών; Κι αν εθιστώ; Κι αν δεν μπορώ να σταματήσω; Τι θα απογίνω; Πώς θα νιώσουν οι γονείς μου για εμένα που με θεωρούν τόσο καλό παιδί; Κι όσο επέμεναν αυτές οι σκέψεις, τόσο εγώ κοιμόμουν για να τις αποφύγω. Ήταν πραγματικό καθημερινό μαρτύριο, όχι μόνο γιατί αυτή η σκέψη ήταν ενάντια στις πεποιθήσεις μου για τα ναρκωτικά, αλλά και γιατί απειλούσε την υπερβολική μου ανάγκη να είμαι σωστή και τέλεια απέναντι στην οικογένεια μου. Εκείνο τον καιρό δεν είχα καμία ψυχική ‘ευλυγισία. Για εμένα, είτε ήμουν απόλυτα καλή είτε ήμουν κακή. Ακόμη και η σκέψη για το ενδεχόμενο να πάρω ναρκωτικά με έκανε να νιώθω ότι είμαι κακή και με γέμιζε απελπισία καθώς όλες οι προσπάθειες που έκανα για να νιώσω απόλυτα σίγουρη ότι δεν θα γίνει αυτό, οδηγούσαν σε περισσότερη αβεβαιότητα. Αργότερα ως ενήλικας στη θεραπεία μου για την ΙΨΔ έμαθα ότι αυτές οι προσπάθειες που έκανα στο μυαλό μου για να πάρω διασφάλιση ήταν στην πραγματικότητα νοεροί καταναγκασμοί, οι οποίοι ενέτειναν το αίσθημα της αβεβαιότητας αντί να το ημερεύουν. Εκ των υστέρων έμαθα επίσης ότι κανείς δε μπορεί να διασφαλίσει 100% ότι δεν θα πάρει ποτέ ουσίες. Μπορείς να πιστεύεις και να νιώθεις ότι δε είναι πιθανόν να πάρεις ουσίες, αλλά είναι αδύνατον να είσαι 100% σίγουρος. Επίσης δεν μπορείς να είσαι πάντα το τέλειο και καλό παιδί. Κανείς δεν είναι και δεν χρειάζεται. Για την ιστορία ποτέ δεν πήρα ναρκωτικά τελικά και είμαι πλέον 45 και ακόμα οι γονείς μου με θεωρούν καλό παιδί κι ας μην είμαι πάντα.

Το 3ο Κύμα – Ενήλικη Ζωή

Σε αυτή τη φάση, η ΙΨΔ ήρθε σαν τσουνάμι όχι απλώς σαν ένα κύμα! Ξεκινούσα τη μέρα μου και δεν ήξερα τι θα μου σερβίρει.  Για πρωινό μου σέρβιρε καταναγκασμούς επανελέγχου. Καθώς ετοιμαζόμουν για τη δουλειά και βιαζόμουν, έπρεπε να τσεκάρω όλες τις ηλεκτρικές συσκευές και δυο και τρεις φορές! Στη δουλειά έπρεπε να ελέγχω την ηλεκτρονική αλληλογραφία πολλές φορές για να βεβαιωθώ ότι δεν έχω γράψει κάτι λάθος ή απρεπές και τους φακέλους για να μη στείλω τάχα κάτι προσωπικό και γίνω ρεζίλι. Ενώ ήθελα να ενημερωθώ για τον καρκίνο του μαστού, απέφευγα να διαβάσω για αυτόν γιατί φοβόμουν ότι αν διαβάσω για τον καρκίνο θα μολυνθώ και θα κολλήσω καρκίνο… και ας ήξερα ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Στη διάρκεια της εγκυμοσύνης μου είχα πολλές ιδεοληψίες ότι θα βλάψω το μωρό  από κάποια απροσεξία μου. Μία χαρακτηριστική σκέψη που με ταλαιπώρησε ήταν ότι θα κολλήσω το μωρό ηπατίτιδα επειδή είχα κάνει μανικιούρ! Πώς μπορούσα άλλωστε να είμαι 100% σίγουρη ότι ο κλίβανος του μαγαζιού δεν είχε χαλάσει και ότι τα εργαλεία ήταν πράγματι αποστειρωμένα;

Και στις φιλικές μου σχέσεις είχα πολλές ιδεοληψίες μήπως τους πρόσβαλα ή τους στενοχώρησα και ζητούσα από τους φίλους μου να με διαβεβαιώσουν ξανά και ξανά ότι όντως δεν έκανα κάτι που δεν έπρεπε. Και ας ήξερα ότι έτσι γίνομαι κουραστική.

Και φυσικά για τον αγαπημένο μου, τον πιο σημαντικό άνθρωπο στη ζωή μου, είχα τις χειρότερες ιδεοληψίες. Στο μυαλό μου έρχονταν συνεχώς εικόνες του χωρίς μαλλιά, λόγω χημειοθεραπείας, και αισθανόμουν ο χειρότερος άνθρωπος στον κόσμο καθώς ένιωθα ότι με τις σκέψεις μου θα το προκαλούσα. Πόση απελπισία ένιωθα τότε που ακόμη δεν ήξερα ότι οι σκέψεις αυτές ήταν συμπτώματα μιας ψυχικής διαταραχής και ότι δεν είχαν τη δύναμη να βλάψουν κανένα!

Τα πολλά πρόσωπα της ΙΨΔ

Έχοντας ζήσει μια ζωή με ΙΨΔ και έχοντας τελικά απαλλαγεί από αυτήν στα 43 μου χρόνια, κατέληξα στις εξής διαπιστώσεις:

  • Δεν υπάρχει περίπτωση να απαλλαγείς από αυτήν αν δεν αποδεχτείς το γεγονός της αβεβαιότητας. Ότι δηλαδή στην καλύτερη περίπτωση μπορείς να είσαι 99,9% βέβαιος αλλά ποτέ 100%. ΑΠΟΔΕΞΟΥ ΤΟ! Απλά δεν υπάρχει άλλη επιλογή.
  • Οι σκέψεις μας δεν έχουν καμία πραγματική υπόσταση, είτε καλή είτε κακή. Είναι απλά σκέψεις και εμείς ΔΕΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΟΙ ΣΚΕΨΕΙΣ ΜΑΣ!
  • Η ΙΨΔ στις περισσότερες περιπτώσεις θεραπεύεται. Γιατί όχι σε όλες; Γιατί είπαμε δεν υπάρχει 100% βεβαιότητα για τίποτα. Η θεραπεία λέγεται Ε.μΠ.Α και είναι το πιο ισχυρό μας όπλο ενάντια στην ΙΨΔ. Άλλα είδη ψυχοθεραπείας μπορεί να σε βοηθήσουν με άλλα θέματα που μπορεί να έχεις παράλληλα με την ΙΨΔ, όπως με βοήθησαν κι εμένα. Αλλά για την ΙΨΔ μόνο Ε.μΠ.Α.
  • Ξέρω, είναι πολύ δύσκολο, αλλά προσπάθησε να γίνεις λιγότερο άκαμπτος ψυχικά. Έτσι θα είσαι ψυχικά πιο ανθεκτικός. Μπορούμε να είμαστε και καλοί και ‘κακοί’ και άριστοι στη δουλειά μας και ίσως κάποια φορά ελλιπείς στη δουλειά μας, και συμπονετικοί φίλοι και απαράδεκτοι φίλοι και υπομονετικοί γονείς αλλά και γονείς που έχασαν την ψυχραιμία τους. Είμαστε όλα αυτά γιατί έτσι είναι.

Αν έχεις ζήσει και εσύ τόσο πολύ βαθιά μέσα σου και για τόσα χρόνια με την ΙΨΔ, καταλαβαίνω ότι μπορεί να αισθάνεσαι ότι έχει γίνει μέρος σου, ότι δυσκολεύεσαι να ξεχωρίσεις τι είναι πραγματικότητα και τι είναι ψέμα, τι είναι φυσιολογικό και τι υπερβολικό ή παράλογο. Ξέρω ότι αυτό που περνάς είναι ανυπόφορο. Όμως η προσωπική μου εμπειρία μού έχει δείξει ότι καθώς η θεραπεία προχωρά αποκτάς εμπιστοσύνη στον εαυτό σου και αρχίζεις να νιώθεις σίγουρος μέσα σου. Ναι, καλά κατάλαβες, η αποδοχή του γεγονότος της αβεβαιότητας οδηγεί στην εμπιστοσύνη, όσο παράδοξο και αν σου ακούγεται. Αποδοχή της αβεβαιότητας λοιπόν, εστίαση στο τώρα -όχι στο χθες ούτε στο αύριο- και προσαρμοστικότητα και όλα θα πάνε καλύτερα!

 

11 Φεβρουαρίου, 2024/0 Comments
https://www.withoutdoubt.gr/wp-content/uploads/2021/12/john-simitopoulos-ES2wTd6wztQ-unsplash-scaled.jpg 1280 1920 Γκόλφω Λιαμάκη https://www.withoutdoubt.gr/wp-content/uploads/2018/01/liamaki-3.png Γκόλφω Λιαμάκη2024-02-11 19:11:082024-03-24 19:24:10Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή: μια διαταραχή με πολλά πρόσωπα
Νέα

Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή επηρεάζει όλη την οικογένεια, όχι μόνο τους πάσχοντες

Γράφει η Σώτια Κατάρα, σπουδάστρια Ψυχολογίας με προσωπική εμπειρία ΙΨΔ

Όταν μιλάμε για την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (ΙΨΔ) στα παιδιά και τους εφήβους ορθώς επικεντρωνόμαστε στα ίδια τα  άτομα που βιώνουν τις συνέπειες αυτής της ύπουλης διαταραχής. Όμως, ας μην ξεχνάμε τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν μαζί με αυτά τα παιδιά όλα τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας τους: οι γονείς  ή οι φροντιστές τους αλλά και τα αδέρφια τους. 

Όταν τα παιδιά είναι σε μικρή ηλικία δυσκολεύονται υπερβολικά όχι μόνο να κατανοήσουν τι είναι αυτό που τους συμβαίνει αλλά τις περισσότερες φορές δεν έχουν τα μέσα για να το εκφράσουν στους οικείους τους. Αισθάνονται ένα ‘περίεργο κάτι’ που τα παιδεύει και τα ταλαιπωρεί, ‘ένα κάτι’ που μπορεί να πάρει πάρα πολλές μορφές και που συνεχώς μεταβάλλεται κάνοντας τα πράγματα ακόμα πιο δύσκολα: «Μου έρχεται να πατώ 3 φορές στα πλακάκια του σχολείου, να σβήνω-γράφω τα ίδια γράμματα πολλές φορές γιατί δεν μοιάζουν σωστά, με ενοχλεί η κόκκινη κλωστή στο παντελόνι μου, μπορεί να πάθω κάτι κακό εξαιτίας της, μου έρχεται να τραβώ την κοιλιά μου 4 φορές γιατί έτσι νιώθω καλά, να ρωτάω συνέχεια κάτι την μαμά, να διαβάζω όλες τις επιγραφές στον δρόμο και αν δεν προλάβω αγχώνομαι, φοβάμαι μήπως μου έρθει να κάνω εμετό». Και ο κατάλογος δεν σταματά…

Στην εφηβεία τα πράγματα γίνονται συνήθως πιο περίπλοκα αφού οι ιδεοληψίες των εφήβων συνηθίζεται να έχουν θεματολογία που θεωρείται ταμπού: «‘Κι αν είμαι gay, κι αν μου έρθει να βρίσω μέσα στην τάξη, κι αν χάσω τον έλεγχό μου και μου έρθει να πάρω ναρκωτικά και δεν μπορώ να σταματήσω».

Όποια μορφή ιδεοληψιών και αν βιώνει το παιδί ή ο έφηβος, οι δυσκολίες και οι συνέπειες είναι οι ίδιες. Φόβος, απελπισία, ενοχή,  αίσθημα υπερβολικής ευθύνης ότι εξαιτίας του μπορεί να προκληθεί βλάβη σε εκείνο ή τους αγαπημένους του. Όλα αυτά οδηγούν συχνά σε ακραίες συμπεριφορές που μπορεί να εκδηλωθούν με εξάρσεις θυμού, θλίψη, αίσθημα ανημποριάς ή απόσυρση από τις καθημερινές δραστηριότητες. Και η κατάσταση μέσα στο σπίτι συχνά εξελίσσεται σε μια αέναη προσπάθεια για το περιβάλλον του πάσχοντα που δεν οδηγεί πουθενά. Οι γονείς νιώθουν ανεπαρκείς και ανήμποροι να αντιμετωπίσουν την κατάσταση, νιώθουν από την μια στενοχώρια για τη ταλαιπωρία που βιώνουν τα παιδιά τους αλλά και αποκαμωμένοι από τους διάφορους καταναγκασμούς που εξελίσσονται μπροστά τους. Τους εκνευρίζει που ακούν την ίδια ερώτηση ξανά και ξανά και ταυτόχρονα νιώθουν ενοχές που εκνευρίζονται. Συχνά αναρωτιούνται: «Γιατί σε εμάς ή πού πήγε το παιδί που ήξερα μέχρι εχθές» και προσπαθούν να βρουν λύση σε έναν γρίφο για δυνατούς λύτες. Καθημερινά στο μυαλό τους γυρίζει ο ίδιος μονόλογος: «Να της ανοίξω σήμερα για δέκατη φορά τη βρύση που αρνείται να ακουμπήσει για να φύγουμε πιο γρήγορα; Έχει αργήσει πάλι στο σχολείο και εγώ στη δουλεία μου. Όμως μας έχουν πει ότι δε θα πρέπει να συμμετέχουμε στους καταναγκασμούς της διότι αυτό διαιωνίζει τα συμπτώματα της διαταραχής. Αν όμως δεν κάνω αυτό που θέλει, θα μας ακούσει όλη η πολυκατοικία από τις φωνές και την υστερία. Και το άλλο παιδί; Τι γίνεται με το άλλο παιδί που νιώθει παρατημένο, κλείνεται στο δωμάτιο του για να μην ακούει τη φασαρία, που δεν μπορεί να πάει στο λούνα παρκ ή στον κινηματογράφο με την οικογένειά του επειδή η αδερφή του φοβάται μην αρρωστήσει αν καθίσει σε κάθισμα εκτός σπιτιού. Πόσο καιρό ακόμη θα είναι στον αυτόματο; Σώθηκαν οι αντοχές μας».

Τέτοιες σκηνές είναι συνήθεις στις οικογένειες που κάποιο από τα παιδιά τους πάσχει από ΙΨΔ. Δεν σημαίνει όμως ότι τα πράγματα είναι πάντα έτσι. Τα πράγματα μπορεί να είναι αρκετά διαχειρίσιμα σε περιπτώσεις πιο ήπιες ή πιο βουβές. Αυτό το τελευταίο πρέπει να το προσέχουμε. Η βουβαμάρα στην ΙΨΔ κάνει τα πράγματα ακόμα πιο δύσκολα. Το παιδί κλείνεται στο εαυτό του και υποφέρει σιωπηλά. Αλλά ένα παιδί με ΙΨΔ για να απαλλαγεί από τη διαταραχή χρειάζεται την οικογένειά του στο πλευρό του, να αντέχει και να το αντέχει, να το αγαπά, να του συμπαραστέκεται, να πέφτει αλλά να ξανασηκώνεται.

Μακάρι να υπήρχε μία συνταγή για το πώς να γίνει σωστά αλλά δυστυχώς δεν υπάρχει. Δεν λέμε ψέματα μεταξύ μας.  Αλλά να μερικές αλήθειες, δοκιμασμένες και όχι ωραιοποιημένες:

Γονείς και αδέρφια παιδιών με ΙΨΔ:

  • Έχετε δίκιο, είναι πολύ δύσκολο αυτό που βιώνετε.
  • Θα χάσετε την υπομονή σας πολλές φορές.
  • Θα βρείτε πάλι τη δύναμη σας άλλες τόσες.
  • Μην νιώθετε ενοχή για τον θυμό και τον εκνευρισμό σας. Είναι φυσιολογικά.
  • Δεν μπορείτε να τα καταφέρετε μόνοι. Απευθυνθείτε σε κάποιον θεραπευτή που θα βοηθήσει τον άνθρωπό σας.
  • Χρειάζεστε ίσως και εσείς υποστήριξη από κάποιον ειδικό.
  • Μην αρνείστε την φαρμακευτική αγωγή αν σας την συστήσουν οι γιατροί.
  • Μην ντρέπεστε για το παιδί σας. Εκτός από ΙΨΔ είναι πολλά περισσότερα πράγματα.
  • Συνήθως στο τέλος μια σωστής θεραπείας η ΙΨΔ ξεπερνιέται.

Αυτό το τελευταίο να βάλετε ως προορισμό στο GPS αυτής της κακοτράχαλης διαδρομής. Ω, ναι, μπορεί να ξεπεραστεί. Κι αυτό αλήθεια είναι!

11 Φεβρουαρίου, 2024/0 Comments
https://www.withoutdoubt.gr/wp-content/uploads/2021/12/patricia-prudente-6UyWK8mDcWo-unsplash-scaled-e1707668677932.jpg 1344 1280 Γκόλφω Λιαμάκη https://www.withoutdoubt.gr/wp-content/uploads/2018/01/liamaki-3.png Γκόλφω Λιαμάκη2024-02-11 18:43:092024-02-11 18:43:09Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή επηρεάζει όλη την οικογένεια, όχι μόνο τους πάσχοντες
Νέα

Όμως υπάρχει ελπίδα: Η δική μας οικογενειακή εμπειρία με την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή

Γράφει η Κατερίνα Μ.

Επιμελείται επιστημονικά η Γκόλφω Λιαμάκη

Πριν εμφανιστεί η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (ΙΨΔ) στη μικρή μας κόρη μόλις στα 6 της χρόνια, κανείς μας δεν γνώριζε για αυτήν. Δυστυχώς έμελλε να τη γνωρίσουμε με τον πιο σκληρό τρόπο. Ήταν τόσο απότομη η εμφάνιση της ΙΨΔ και ήταν τόσο έντονα τα συμπτώματά της που η λέξη ‘ψυχαναγκασμός’ ξεπήδησε αυθόρμητα από το στόμα μας όταν απευθυνθήκαμε στον παιδίατρο, γιατί δεν ξέραμε σε ποιον άλλον να απευθυνθούμε στην αρχή. Πλύσιμο χεριών και όχι μόνο, με εμμονή και αγωνία για το αν γίνεται σωστά, κλάμα και ουρλιαχτά γιατί ‘το σπίτι ήταν βρόμικο’ και έπρεπε να καθαριστεί από άκρη σε άκρη και εμείς αποσβολωμένοι από ΄το κακό’ που μας είχε βρει.

Το καλό της υπόθεσης ήταν ότι δε χρειάστηκε να περιμένουμε πολύ για τη διάγνωση. Ήταν ξεκάθαρο ότι επρόκειτο για ΙΨΔ. Ίσως βοήθησε το γεγονός ότι η μικρή μας εκδήλωσε μια αρκετά συχνή και γνωστή μορφή της ΙΨΔ, οπότε και αναγνωρίστηκε εύκολα. Το κακό της υπόθεσης ήταν ότι, αν και ξεκινήσαμε άμεσα θεραπεία, φάνηκε εκ των υστέρων ότι η ψυχολόγος, στην οποία απευθυνθήκαμε, δεν είχε την απαιτούμενη εμπειρία στην εφαρμογή της θεραπείας για την ΙΨΔ, ενώ επιπλέον άφησε εμάς τους γονείς αβοήθητους αφού δεν μας καθοδήγησε στο πώς να αντιμετωπίζουμε τα συμπτώματα του παιδιού μας ώστε να την βοηθήσουμε.

Μετά από 2 ½ χρόνια, νιώθοντας απόγνωση γιατί δε βλέπαμε βελτίωση στο παιδί μας, αποφασίσαμε να αλλάξουμε θεραπευτή και μέθοδο θεραπείας. Οδηγηθήκαμε σε παιδοψυχίατρο-ψυχαναλυτή ενώ ταυτόχρονα οι γονείς αρχίσαμε συμβουλευτική. Πέντε ολόκληρα χρόνια προσπαθούσαμε να πείσουμε τον εαυτό μας ότι θα δούμε φως επιτέλους, ότι απλά χρειάζεται υπομονή καθώς η θεραπεία αυτή είναι αργή αλλά θα δώσει στο τέλος καρπούς. Η βασική οδηγία που μας είχε δοθεί ήταν να εμποδίζουμε το παιδί μας να εκτελεί τους καταναγκασμούς της ακόμη και με την βία!

Με αυτόν τον τρόπο πέρασαν 8 χρόνια όπου η ΙΨΔ έβαζε τρικλοποδιές στην καθημερινότητά μας με εμφανή αντίκτυπο στην οικογένειά μας και στις μεταξύ μας σχέσεις. Όσο και να θέλαμε να καταλάβουμε τι συνέβαινε στο παιδί μας και να δείξουμε κατανόηση, ήταν πραγματικά πολύ δύσκολο να αντιμετωπίσουμε με ψυχραιμία τον παραλογισμό που είχαν οι ψυχαναγκασμοί της για εμάς τους γονείς αλλά και για την μεγαλύτερη αδερφή της. Ήταν σαν να έπρεπε να δεχθούμε ‘το παράλογο’ ενώ όλο μας το είναι αυθόρμητα εναντιωνόταν σε αυτό. 

Προφανώς η σχέση μας με την μικρή μας κόρη υπέστη τεράστιο πλήγμα καθώς σταδιακά δεν μπορούσαμε να δούμε καμιά άλλη πλευρά της εκτός από εκείνη που είχε ‘το πρόβλημα’. Φυσικά εκείνη το διαισθανόταν ενώ παράλληλα θύμωνε γιατί έβλεπε ότι δεν την κατανοούσαμε αλλά και ότι τα χρόνια πέρναγαν χωρίς να μπορεί να απαλλαχθεί από την ΙΨΔ. Απορώ πραγματικά για το πώς θα μας θυμάται εμάς τους γονείς της όταν θα μεγαλώσει!

Επηρεάστηκε πολύ και  η σχέση μεταξύ των αδελφών  αφού απομακρύνθηκαν, καθώς δεν μπορούσαν να παίξουν ή να καθίσουν έστω μαζί διότι η μεγάλη μας κόρη δεν μπορούσε να ‘υπακούσει’ στους κανόνες που η αδερφή της τής έβαζε σε κάθε τους παιχνίδι ή επαφή. Απομονώθηκε στο δωμάτιό της για να μην ακούει τις συνεχείς συγκρούσεις που είχαμε με την μικρή μας κόρη. Αυτό στην αρχή φάνηκε να την προστατεύει αλλά τώρα μπορώ πλέον να πω ότι την έκανε να νιώθει πολλή μοναξιά, να νιώθει ότι έχασε τους γονείς της και να αισθάνεται θυμό προς εμάς τους γονείς της και προς την αδερφή της. Όλα αυτά τα συναισθήματα βγήκαν στην επιφάνεια πολύ αργότερα όταν η κατάσταση καλυτέρευσε με την νέα θεραπεία και μπόρεσε η μεγάλη μας κόρη να βρει τον ‘χώρο’ και τον ‘χρόνο’ για να εκφραστεί.

Δυστυχώς, ούτε η σχέση μου με τον σύζυγό μου έμεινε αλώβητη. Εκείνος δούλευε πάρα πολλές ώρες με αποτέλεσμα να σηκώνω σχεδόν αποκλειστικά όλο το βάρος της κατάστασης που επικρατούσε στο σπίτι, πράγμα που με γέμισε θυμό απέναντί του γιατί ένιωσα ότι με άφησε μόνη μου. Μπορώ πλέον να πω ότι αν είχα μοιραστεί το βάρος με κάποιον άλλον ίσως να είχα αντιμετωπίσει πιο ψύχραιμα την κατάσταση  με τη μικρή μου κόρη αλλά και να είχα προστατεύσει καλύτερα τη μεγάλη μου κόρη που την άφησα ουσιαστικά μόνη. Εξάλλου ήταν και εκείνη ένα μικρό παιδί μόλις 8 ετών όταν εκδηλώθηκε η ΙΨΔ στη μικρή μας κόρη.

Θα ήταν παράλειψη να μην αναφερθώ ότι επηρεάστηκαν πολύ αρνητικά και οι σχέσεις μας με τους οικογενειακούς μας φίλους, καθώς λόγω του ότι οι ψυχαναγκασμοί του παιδιού μας εστίαζαν στην καθαριότητα, δεν άντεχε κόσμο στο σπίτι αλλά και συχνά αρνιόταν να βγει έξω για να μην λερωθεί. Έτσι η κοινωνική μας ζωή συρρικνώθηκε. Αλλά δυστυχώς ούτε και ο κοινωνικός μας περίγυρός έδειξε να καταλαβαίνει τι συμβαίνει ενώ έπρεπε να αντιμετωπίσουμε και σχόλια όπως για παράδειγμα ότι το παιδί μας είναι κακομαθημένο.

Έτσι πέρασαν τα χρόνια του Δημοτικού και τα πρώτα Γυμνασιακά χρόνια των παιδιών μας που μόνο ανέμελα και χαρούμενα δεν ήταν. Και ξαφνικά φαίνεται ότι ο Θεός  μάλλον μας λυπήθηκε και έστειλε αναπάντεχα στον δρόμο μου μια παιδική μου φίλη που είχε ζήσει πολλά χρόνια με την ΙΔΨ και την είχε ξεπεράσει με τη θεραπεία. Εκείνη μας συμβούλεψε να αλλάξουμε μέθοδο θεραπείας και να απευθυνθούμε σε εξειδικευμένη θεραπεύτρια. Ήταν ριψοκίνδυνο μετά από τόσα χρόνια. Μας φόβιζε η σκέψη μήπως κάνουμε και πάλι λάθος και χάσει το παιδί μας κάθε ελπίδα  ότι μπορεί να απαλλαγεί από τη διαταραχή. Όμως ευτυχώς η αλλαγή έγινε με την απόλυτα σύμφωνη γνώμη του παιδιού μας που είχε πια πατήσει τα 14 και είχε ήδη καταλάβει ότι η θεραπεία που ακολουθούσε τόσα χρόνια δεν την οδηγούσε πουθενά σε ό,τι αφορούσε την ΙΨΔ.

Έχουν περάσει 5 μήνες από τότε που ξεκινήσαμε τη νέα θεραπεία και ήδη βλέπουμε εμφανή σημάδια βελτίωσης στα συμπτώματα της ΙΔΨ, ενώ παράλληλα το παιδί μας έχει αποκτήσει αυτοπεποίθηση, έχει κάνει μαθησιακό άλμα στο σχολείο και νιώθει για πρώτη φορά ότι μπορεί τελικά να καταφέρει να απαλλαγεί από την ΙΨΔ.

Έχουμε αρχίσει να βλέπουμε φως στο τούνελ, σε ένα τούνελ που δεν θέλω να γυρίσω πίσω και να ξαναδώ γιατί ήταν πολύ μακρύ και πολύ σκοτεινό. Όμως υπάρχει ελπίδα! Με την κατάλληλη θεραπεία από ειδικό θεραπευτή δεν είναι ουτοπικό να πιστεύει όποιος υποφέρει από ΙΨΔ ότι μπορεί να ζήσει ελεύθερος από αυτήν. Αυτή είναι η αλήθεια που έχουμε  μπροστά μας και νιώθουμε ευγνώμονες για αυτήν.

 

7 Φεβρουαρίου, 2024/0 Comments
https://www.withoutdoubt.gr/wp-content/uploads/2021/12/natalya-zaritskaya-SIOdjcYotms-unsplash-scaled.jpg 1280 1920 Γκόλφω Λιαμάκη https://www.withoutdoubt.gr/wp-content/uploads/2018/01/liamaki-3.png Γκόλφω Λιαμάκη2024-02-07 02:44:412025-05-23 13:11:11Όμως υπάρχει ελπίδα: Η δική μας οικογενειακή εμπειρία με την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή
Νέα

Πώς βιώνω τη θεραπεία μου για την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή: Μια προσωπική εμπειρία για τα δικά μου βήματα προς την ελευθερία

 

Γράφει η Σώτια Κ., σπουδάστρια Ψυχολογίας
Επιμελείται επιστημονικά η Γκόλφω Λιαμάκη
 
Δύσκολο για κάποιον να περιγράψει με ευκολία την εμπειρία της θεραπείας του για την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή  (ΙΨΔ), αλλά θα το επιδιώξω, καθώς ίσως αυτό  βοηθήσει και άλλους που βρίσκονται σε αυτή τη διαδικασία ή σκέφτονται τώρα να ξεκινήσουν.

Είναι πια αποδεκτό από το μεγαλύτερο μέρος της επιστημονικής κοινότητας ότι η πιο αποτελεσματική προσέγγιση για την αντιμετώπιση της ΙΨΔ είναι η Γνωσιακή – Συμπεριφοριστική Θεραπεία και πιο συγκεκριμένα η ψυχολογική μέθοδος που ονομάζεται Ε.μΠ.Α (Έκθεση με Παρεμπόδιση της Αντίδρασης). Σύμφωνα με αυτήν, ο πάσχοντας μαθαίνει να έρχεται αντιμέτωπος με τους προσωπικούς του φόβους και τις ιδεοληψίες του ενώ ταυτόχρονα παρεμποδίζει τους καταναγκασμούς του.

Για εμένα προσωπικά η διαδικασία αυτή εξελίχτηκε σε δυο στάδια: Το πρώτο στάδιο λάμβανε χώρα μία φορά την εβδομάδα με τη θεραπεύτρια μου, με την οποία είχαμε εντοπίσει τις ιδεοληψίες που με ταλαιπωρούσαν καθώς και τους αντίστοιχους καταναγκασμούς που τις ακολουθούσαν. Με βάση αυτά, καταστρώναμε ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα για την αντιμετώπισή τους με βάση την Ε.μΠ.Α. Το δεύτερο στάδιο περιλάμβανε την καθημερινή και εντατική εξάσκηση που έκανα στην Ε.μΠ.Α μεταξύ των συνεδριών, η οποία προσαρμοζόταν στις διαφορετικές μορφές που έπαιρνε η ΙΨΔ μου. Φαντάζομαι το έχετε ζήσει κι εσείς! Αυτή η τόσο ύπουλη διαταραχή δε σε κάνει ποτέ να βαριέσαι με την ποικιλία, με την οποία μπορεί να εμφανιστεί!

Αυτό το στάδιο της θεραπείας, λοιπόν, αν και εντατικό, συχνά ψυχικά εξουθενωτικό και εξαντλητικό με βοήθησε σε έναν πολύ σημαντικό βαθμό να ελέγξω κάπως τη ‘‘Λερναία Ύδρα’’ που για εμάς τους πάσχοντες είναι η ΙΨΔ.  Σταδιακά,  μετά από κάποιους μήνες θεραπείας, σταμάτησαν να ξεπετάγονται καινούρια ‘‘θηρία’’. Έπαιρνα σιγά-σιγά εγώ το πάνω χέρι, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είχα θεραπευτεί πλήρως. Είχα όμως κατακτήσει μια δεξιότητα, ήξερα τι έπρεπε να κάνω, είχα στα χέρια μου το emergency kit για τις δύσκολες στιγμές όταν αυτές εμφανίζονταν.

Καθώς περνούσε ο καιρός ένιωθα πως είχα φτάσει σε ένα ικανοποιητικό επίπεδο. Ήμουν ευχαριστημένη με το αποτέλεσμα, ταυτόχρονα όμως αισθανόμουν, καθώς πλησίαζα στα πιο δύσκολα για εμένα μονοπάτια, ότι η πρόοδός μου επιβραδυνόταν. ‘Ένιωθα ότι είχα ‘‘κολλήσει’’ και ότι δεν μπορούσα να κάνω το επόμενο βήμα, παρόλο που προσπαθούσα το ίδιο εντατικά. Τότε ήταν που κατάλαβα ότι είχε φτάσει η στιγμή να συμβουλευτώ τον ψυχίατρό μου και να ξεκινήσω φαρμακευτική αγωγή σύμφωνα με τις οδηγίες του. Δεν έκανα καμία δεύτερη σκέψη. Δεν έχω προσωπικά κανένα ταμπού με τη φαρμακευτική αγωγή όπου αυτό κρίνεται απαραίτητο ή βοηθητικό από τους ειδικούς. Πραγματικά η φαρμακευτική αγωγή με βοήθησε ουσιαστικά να ‘‘ξεμπλοκάρω’’ και η θεραπεία μου πήρε ξανά τον δρόμο της. Από εκείνο το σημείο και μετά, η βελτίωσή μου ήταν πραγματικά εντυπωσιακή. Προσωπικά δεν περίμενα ποτέ να κάνω αυτή την πρόοδο. Μάλιστα, αν έπρεπε να δώσω σχηματικά ένα ποσοστό στην βελτίωσή μου θα έλεγα ότι ένιωθα ότι είχα θεραπευτεί κατά 90%. Κάποιος θα έλεγε: «Ωραία, λοιπόν έφτασες στον προορισμό σου»!  Κι όμως τότε ήταν η στιγμή που έπρεπε να αναμετρηθώ με τη μεγαλύτερη πρόκληση. Είχα αποκτήσει την εμπειρία της διαδικασίας, ήξερα τους ‘‘κανόνες’’, έπρεπε όμως να προχωρήσω ακόμα πιο βαθιά. Ήταν η στιγμή που έπρεπε να ταράξω τα νερά δυνατά μια τελευταία φορά προτού βιώσω τη νηνεμία. Γιατί όμως όλα αυτά;

Ο λόγος είναι ότι, για να αντιμετωπίσω οριστικά την ΙΨΔ, πρέπει να αλλάξω στάση ζωής! Πρέπει να αφεθώ, να συμφιλιωθώ με το γεγονός ότι κι εγώ και όλοι μας -πάσχοντες και μη- πρέπει να μάθουμε να ζούμε μόνο με έναν τρόπο, γιατί πολύ απλά δεν υπάρχει άλλος. Να ζούμε όλοι αποδεχόμενοι ότι δεν υπάρχει απόλυτη βεβαιότητα για τίποτα και για κανέναν. Πρόκειται για μια νέα στάση ζωής, μια νέα πεποίθηση που πρέπει να κάνω δική μου. Γνωρίζω από προσωπική εμπειρία ότι είναι άθλος να αλλάξω κάτι τόσο δομικά δικό μου όσο η στάση ζωής που για χρόνια έχω υιοθετήσει, αλλά δεν υπάρχει άλλος δρόμος για την απόλυτη λύτρωσή μου αυτό το τέρας. Ύστερα από δύο σχεδόν χρόνια θεραπείας βρίσκομαι σε αυτό το τελευταίο στάδιο. Συνεχίζω να δουλεύω εντατικά και καθημερινά για να κατακτήσω αυτή τη νέα στάση ζωής, να αποδεχτώ ότι ναι μεν θα πρέπει να ζήσω χωρίς 100% βεβαιότητα, αλλά τουλάχιστον θα ζω ελεύθερα, δεν θα βρίσκομαι μόνιμα εγκλωβισμένη στα δίχτυα της ΙΨΔ!

Σε προτρέπω εσένα εαυτέ μου και εσάς φίλοι μου να σκάψουμε πολύ βαθιά για να ξεριζώσουμε αυτό το ζιζάνιο που λέγεται ΙΨΔ και να να απαλλαγούμε από αυτήν οριστικά!
 
 
 
   
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
14 Απριλίου, 2023/0 Comments
https://www.withoutdoubt.gr/wp-content/uploads/2023/04/20230414_211229.jpg 408 612 Γκόλφω Λιαμάκη https://www.withoutdoubt.gr/wp-content/uploads/2018/01/liamaki-3.png Γκόλφω Λιαμάκη2023-04-14 21:21:042025-05-23 13:14:30Πώς βιώνω τη θεραπεία μου για την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή: Μια προσωπική εμπειρία για τα δικά μου βήματα προς την ελευθερία
Νέα

Η ιστορία της Τίνας: Μια προσωπική μαρτυρία για την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή

Όταν ήμουν νεότερη λάτρευα τον αθλητισμό. Έπαιζα βόλεϊ από τα οχτώ μου· ένιωθα πως με βοηθούσε  να ελέγχω το διαρκώς απασχολημένο κεφάλι μου και μου επέτρεπε να αφοσιωθώ σε ένα μονάχα πράγμα.

Αναγκάστηκα να σταματήσω στα 17, όταν τραυματίστηκα σοβαρά. Αισθάνθηκα πως έχασα κάτι πολύ σημαντικό από την ζωή μου· αυτό που με βοηθούσε να ανταπεξέλθω ως εκείνη τη στιγμή και μου έδινε την αίσθηση του εαυτού μου.

Από πολύ μικρή θυμάμαι διάφορες παρεισφρητικές σκέψεις να πετάγονται στο μυαλό μου, με εμένα να μην τους δίνω και τόση σημασία. Αφού σταμάτησα το βόλεϊ, η ψυχική μου υγεία πήρε την κάτω βόλτα. Ήταν λες και οι σκέψεις έπαιρναν τα ηνία και τα πράγματα γινόντουσαν ανεξέλεγκτα. Είχα αμφιβολίες για την τότε σχέση μου οι οποίες επέμεναν, και άρχισα να αντιμετωπίζω παρεισφρητικές, ανεπιθύμητες σκέψεις περί αυτοκαταστροφής.

Το 2012 μετακόμισα στη Σκωτία με τον τωρινό μου σύντροφο (κατάγομαι από την Ελλάδα), και μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια, τα πράγματα έγιναν τόσο άσχημα που κατέρρευσα ψυχολογικά και ανέπτυξα αυτοκτονικό ιδεασμό.

Επειδή φοβόμουν τις αυτοκτονικές μου σκέψεις, αναζήτησα τη βοήθεια ενός ειδικού. Οι λίστες αναμονής για να δεις έναν ψυχολόγο του δημοσίου ήταν τεράστιες, οπότε πήρα δάνειο και έψαξα για ιδιωτική θεραπεία σε κλινικό ψυχολόγο.

Όταν διαγνώστηκα με κατάθλιψη και Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή, ξαφνιάστηκα. Δεν καταλάβαινα τι ακριβώς είναι το OCD τότε. Σκεφτόμουν: «Μα εγώ δεν πλένω τα χέρια μου εκατό φορές τη μέρα!», καθώς το OCD είναι μια τόσο παρεξηγημένη διαταραχή. Εγώ, βασικά, έχω τις ιδεοληψίες, αλλά όχι απαραίτητα και τους καταναγκασμούς, για αυτό και το μυαλό μου ήταν τόσο… απασχολημένο.

Ο γιατρός μου μού συνταγογράφησε φαρμακευτική αγωγή, την οποία αγχωνόμουν πολύ να ξεκινήσω, καθώς στην Ελλάδα υπάρχει ακόμα τεράστιο στίγμα σχετικά με τα ψυχοφάρμακα. Το OCD μού προκάλεσε κατάθλιψη και αντιμετώπιζα τρομερό άγχος και πραγματικές αυτοκτονικές σκέψεις. Συνειδητοποίησα ότι ήθελα απλώς να αποδράσω από τις σκέψεις στο κεφάλι μου. Το να ξεκινήσω την αγωγή μού φάνταζε ο μόνος τρόπος για να γίνω καλύτερα, οπότε το έκανα.

Στην αρχή, η φαρμακευτική αγωγή δεν έπιανε, οπότε κατευθύνθηκα σε ψυχίατρο. Ήμουν πολύ αγχωμένη, μιας και δεν ήμουν σίγουρη για το τί επρόκειτο να συμβεί. Παρ’ όλα αυτά, κατέληξε να είναι μια φιλική και ζεστή συζήτηση, με ένα σωρό ερωτήσεις. Έφυγα καθησυχασμένη και με μια νέα συνταγή.

Τα πράγματα καλυτέρεψαν σταδιακά από τότε. Επέστρεψα στο γυμναστήριο, ξεκίνησα CBT (Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία) και θεραπεία έκθεσης (Έκθεση με Παρεμπόδιση Αντίδρασης), η οποία βοήθησε πραγματικά πολύ, φυσικά μαζί με τη σωστή φαρμακευτική αγωγή.

Το OCD μου δεν φεύγει ποτέ. Ήταν εκεί απ’ όταν ήμουν μικρό παιδί και είναι ακόμα εδώ, τώρα στα τριάντα μου. Αυτό που έχει σημασία είναι ότι είμαι πολύ καλύτερη στο να το ελέγχω και να ζω την ζωή μου.

Το 2018 υιοθέτησα τη γλυκιά μου γατούλα, την Ίζι, και με βοήθησε πάρα πολύ. Ο σύντροφός μου και η μαμά ήταν πάντα δίπλα μου, σε κάθε βήμα μου, και είμαι πραγματικά ευγνώμων.

Πιο πολύ, όμως, είμαι περήφανη για τον εαυτό μου, που αναζήτησα βοήθεια όταν έπαψα να αντέχω, αλλά και που μοιράστηκα την ιστορία μου. Δεν ντρέπομαι καθόλου να πω ότι ναι, ζορίστηκα. Όλοι έχουμε τους δαίμονές μας… αλλά, δεν είμαστε ποτέ μόνοι.

Μετάφραση από το πρωτότυπο κείμενο από τον Νίκο Κατέχη.

15 Ιανουαρίου, 2023/0 Comments
https://www.withoutdoubt.gr/wp-content/uploads/2023/01/lady-with-cat-scaled.jpg 1280 1920 Γκόλφω Λιαμάκη https://www.withoutdoubt.gr/wp-content/uploads/2018/01/liamaki-3.png Γκόλφω Λιαμάκη2023-01-15 22:08:252023-01-15 22:14:18Η ιστορία της Τίνας: Μια προσωπική μαρτυρία για την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή
Page 3 of 41234

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Γκόλφω Λιαμάκη
Δρ Κλινικής Ψυχολογίας

Ίμβρου 6, Βριλήσσια 15235
Κιν.: 694 725 6964
E-mail: golfo.liamaki@withoutdoubt.gr

ΧΑΡΤΗΣ

FACEBOOK

ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

Γκόλφω Λιαμάκη
Δρ Κλινικής Ψυχολογίας

Ίμβρου 6, Βριλήσσια 15235
Κιν.: 694 725 6964
E-mail: golfo.liamaki@withoutdoubt.gr

ΧΑΡΤΗΣ

FACEBOOK

Όροι χρήσης και προστασία προσωπικών δεδομένων - Πολιτική ακύρωσης
© Copyright 2018 - - Γκόλφω Λιαμάκη, Ψυχολόγος - Created by MAKEITREAL
  • Facebook
  • LinkedIn
  • X
  • Mail
Scroll to top
Διαχείριση Συγκατάθεσης
Χρησιμοποιούμε cookies για να βελτιστοποιήσουμε τον ιστότοπό σας και την υπηρεσία μας.
Λειτουργικά Πάντα ενεργό
Η τεχνική αποθήκευση ή πρόσβαση είναι απολύτως απαραίτητη για τον νόμιμο σκοπό της δυνατότητας χρήσης συγκεκριμένης υπηρεσίας που ζητείται ρητά από τον συνδρομητή ή τον χρήστη ή με αποκλειστικό σκοπό τη μετάδοση επικοινωνίας μέσω δικτύου ηλεκτρονικών επικοινωνιών.
Preferences
Η τεχνική αποθήκευση ή πρόσβαση είναι απαραίτητη για τον νόμιμο σκοπό της αποθήκευσης προτιμήσεων που δεν ζητούνται από τον συνδρομητή ή τον χρήστη.
Στατιστικά
Η τεχνική αποθήκευση ή πρόσβαση που χρησιμοποιείται αποκλειστικά για στατιστικούς σκοπούς. Η τεχνική αποθήκευση ή πρόσβαση που χρησιμοποιείται αποκλειστικά για ανώνυμους στατιστικούς σκοπούς. Χωρίς κλήτευση, η εθελοντική συμμόρφωση εκ μέρους του Παρόχου Υπηρεσιών Διαδικτύου ή πρόσθετες καταγραφές από τρίτο μέρος, οι πληροφορίες που αποθηκεύονται ή ανακτώνται για το σκοπό αυτό από μόνες τους δεν μπορούν συνήθως να χρησιμοποιηθούν για την αναγνώρισή σας.
Μάρκετινγκ
Η τεχνική αποθήκευση ή πρόσβαση απαιτείται για τη δημιουργία προφίλ χρηστών, για την αποστολή διαφημίσεων ή για την καταγραφή του χρήστη σε έναν ιστότοπο ή σε διάφορους ιστότοπους για παρόμοιους σκοπούς εμπορικής προώθησης.
Διαχείριση επιλογών Διαχείριση υπηρεσιών Manage {vendor_count} vendors Διαβάστε περισσότερα για αυτούς τους σκοπούς
Προτιμήσεις
{title} {title} {title}